Minister van Cultuur Jet Bussemaker (PvdA) heeft afgelopen zomer op eigen houtje met Frankrijk onderhandeld over een gezamenlijke aankoop van de twee Rembrandts.
Ze verzuimde daar zowel haar collega’s in het kabinet als de fractievoorzitters in de Tweede Kamer op te hoogte van te stellen, die juist dachten dat de twee huwelijksportretten van Maerten Soolmans en Oopjen Coppit alleen door Nederland zouden worden aangekocht. Dat schrijft De Telegraaf woensdag op basis van meerdere betrokkenen.
Volgens de krant zijn er daardoor in feite twee onderhandelingstrajecten langs elkaar heen gelopen. De Fransen, die dachten met Bussemaker te werken aan een gezamenlijke aankoop, reageerden daarom woedend toen De Telegraaf vorige week al meldde dat er een voorlopig koopcontract zou zijn getekend.
Fransen doen ook bod
Vorige week werd eerst gemeld dat het Nederlandse kabinet inzette op de terugkomst naar Nederland van de twee schilderijen. Het kabinet zei er toen de helft van de benodigde 160 miljoen voor op tafel te willen leggen. De andere helft zou dan voor rekening komen van het Rijksmuseum in Amsterdam, dat toen zei “alles op alles te zetten” om het geld bijeen te krijgen. Minister Bussemaker zei toen vertrouwen in te hebben dat de deal rondkomt.
Maar vrijdag werd plots bekend dat ook Frankrijk aast op één van de twee Rembrandtschilderijen waar het Rijksmuseum ook zijn zinnen op heeft gezet. De Franse minister van Cultuur Fleur Pellerin zei dat ze het schilderij wil kopen voor het Louvre in Parijs. Het bedrag wordt beschikbaar gesteld door de Franse Centrale Bank.
Samenwerking met Fransen
De Franse cultuurminister had het vorige week bovendien over een “samenwerking tussen Nederland en Frankrijk”. Ze wees er toen al op dat zij en Bussemaker in juli dit jaar aan de huidige eigenaren hebben voorgesteld dat het Louvre en het Rijksmuseum ieder een schilderij van het dubbelportret zouden kopen en dat de werken samen afwisselend in beide musea zouden komen te hangen.
Volgens Bussemaker is de mogelijkheid van een gezamenlijk initiatief van Nederland en Frankrijk inderdaad eerder besproken. Maar volgens de minister hebben de eigenaren aan het Rijksmuseum het voorkeursrecht gegeven. “De fractievoorzitters hebben nadrukkelijk aangegeven de schilderijen voor Nederland te willen verwerven. Uiteraard zijn wij daar blij mee en steunen wij het Rijksmuseum”, aldus de minister.
Beroep op particulieren
Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën maakte dinsdag duidelijk in de Tweede Kamer dat als Nederland maar één van de twee Rembrandts uit Frankrijk kan kopen, de overheid niet het volle pond wil betalen. De regering zal dan een beroep doen op particuliere Rembrandt-liefhebbers. "Waarom zou het helemaal van de staat moeten komen?", aldus Dijsselbloem.
Hoe het nu verder gaat met de twee Rembrandts is nog niet duidelijk. Waarschijnlijk is dat de huwelijksportretten niet allebei naar het Rijksmuseum komen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl